استان خراسان رضوی یکی از قسمت های استان خراسان است که در نیمه شمال شرقی ایران و در همسایگی کشور ترکمنستان واقع شده است. وسعت این استان حدود ۱۱۸۰۰۰ مترمربع می باشد و جزو بزرگترین استان های ایران محسوب می شود. شهرت این استان به دلیل وجود آرامگاه حضرت امام رضا علیه السلام در شهر مشهد، مرکز استان خراسان رضوی می باشد. این استان از ۲۸ شهرستان تشکیل شده است.
هر ساله میلیون‌ها گردشگر و مسافر از شهرهای دیگر کشور ایران و همچنین از کشورهای خارجی به این استان سفر می کنند. جاذبه های گردشگری و مکان های دیدنی با قدمت چند هزارساله در این استان وجود دارد.
موقعیت جغرافیایی و آب و هوای استان خراسان رضوی
تقریباً نیمی از سرزمین های استان خراسان رضوی از مناطق کوهستانی و نیم دیگر از دشت های وسیع تشکیل شده است. برخی از معروف ترین کوهستان های شمال شرقی ایران در این استان قرار دارند. به طور کلی شرایط آب و هوای استان خراسان رضوی تقریبا کوهستانی می باشد. بخشی از مرزهای شرقی این استان به کشور افغانستان نیز راه دارد. قسمت غربی این استان به استان سمنان واقع داره دارد.
قله بینالود و دشت سرخس، دو پدیده طبیعی در این استان هستند. شرایط بارندگی و میزان رطوبت در خراسان رضوی در حد متوسط قرار دارد. برخی از مناطق این استان دارای پوشش گیاهی تورانی می باشد؛ جنگل های خراسان رضوی در حد نیمه خشک، نیمه مرطوب و در برخی مناطق به صورت جنگل های خشک و بیابانی هستند.
درباره تاریخچه استان خراسان رضوی
ردپای امپراتوری های مختلف را می توان در استان خراسان رضوی جستجو کرد. سلسله امپراطوری مغول ها و امپراتوری اشکانیان، دو امپراطوری اصلی در طول تاریخ هستند که در این سرزمین حکومت می کرده اند.
در اسناد تاریخی عنوان شده است که وقایع بسیاری در خراسان رضوی در سال های گذشته رخ داده که موجب شده اقوام ترک، عرب، ترکمن و افغان به این سرزمین راه پیدا کنند. از زمانی که مسلمانان توانستند به این قسمت وارد شوند، اوج شکوفایی علمی و فرهنگی در خراسان رضوی در زمان‌های قدیم رخ داد.
برخی از شاعران و دانشمندان معروف جهان در ایران باستان از خراسان رضوی به جهانیان معرفی شدند. شاعر معروف، فردوسی، یکی از این افراد سرشناس ادبی محسوب می‌شود؛ مقبره او نیز هم اکنون جزو جاذبه های گردشگری خراسان رضوی محسوب می شود.
با گذشت زمان، تقسیمات شهری در خراسان رضوی گسترش پیدا کرد؛ شهرهای نیشابور، طوس، فردوس، کاشمر، تربت حیدریه، قوچان، سبزوار، گناباد و فیروزآباد برخی از مهمترین شهرهای این استان هستند.
جاذبه های گردشگری
اگر به خراسان رضوی سفر کنید، تقریباً در تمام شهرستان های این استان، زیباترین جاذبه های گردشگری و مکان های دیدنی با قدمت چند صد ساله را می توانید از نزدیک مشاهده کنید. آرامگاه عطار نیشابوری، حکیم ابوالقاسم فردوسی، مقبره شیخ احمد جامی، سد فریمان، مناره خسروگرد، برج فیروزآباد، برج علی آباد، آرامگاه حکیم عمر خیام، روستای تاریخی طبس، حرم مطهر امام رضا (ع)، مجتمع گردشگری شاندیز و طرقبه، تنها برخی از جاذبه های گردشگری این استان هستند.
آداب و رسوم مردم
مردم خراسان رضوی نیز مانند مردم سایر شهرهای ایران دارای فرهنگ آداب و رسوم خاصی هستند. اگرچه اقوام مختلف در این سرزمین زندگی می کنند و گویش های محلی متفاوت تقریباً در مناطق مختلف وجود دارد اما تمام مردم استان بسیار خونگرم و مهمان نواز هستند. موسیقی محلی خراسانی در این منطقه در تمام ایران شهرت دارد. اقوام ترکمن و بلوچ که در نیمه های شرقی خراسان رضوی ساکن هستند، مراسم ها و جشن های خود را با موسیقی بومی، جذاب تر می سازند.
صنایع دستی خراسان رضوی نیز بسیار زیبا است؛ انواع قالیچه و گلیم و همچنین دوخت لباس های ظریف و زیبا، جزو فرهنگ و آداب و رسوم مردم استان محسوب می‌شود. مردم خراسان رضوی به ویژه زنان به استفاده از زیورآلات با طراحی خاص علاقه زیادی دارند. برخی از پارچه‌های گرانقیمت ابریشمی برای تهیه لباس مردم خراسان رضوی استفاده می شوند. این مردم سلیقه خاصی در ترکیب رنگ ها با یکدیگر و دوخت لباس های جذاب به خرج می دهند.
نمونه دیگری از آداب و رسوم مردم خراسان رضوی شامل عزاداری در مناسبت ها، ایام محرم و برگزاری جشن در مناسبت های شادی ویژه اهل بیت می باشد.
غذاهای استان
-آش ماستی
-دیگچه مشهدی
-شله مشهدی
-کباب شیشلیک شاندیز
-یتیمچه
-چنگالی
-خورشت ریواس
-رشته پلو
-کمه جوش سبزوار
-حلیم عدس
-ساطره پلو
-کوکو شیرین
-آش آماج
-قروتو
-توگی سرداغی
-آش حلبه و زیره
